Merhaba! Hava bu aralar ne kadar da sıcak! Evde dondurma hazırlama rehberi bu sıcaklardan mı çıktı derseniz, aslında garip ve can sıkıcı bir hikayesi var. Ama bu can sıkıcı hikayeden bahsedip konuyu uzatmayı da, can sıkıntısını arttırmayı da düşünmüyorum. Bir vesileyle evde dondurma yapımı rehberi hazırlamamız istendi diyelim… İnternette dondurma yapımıyla ilgili sorulan ya da aratılan sorulardan oluşan bazı soruları, okuyan dostlara bir faydası olur diye düşünerek yanıtlamaya ve kendi bilgimizce dondurma hakkında bildiklerimizi paylaşmaya karar verdik. Buna ilaveten ev dondurması tarifleri ve istediğiniz malzemelerle kendi dondurmalarınızı oluşturabilmeniz için reçeteler de ekledik. İnşallah seveceğiniz ve “tam da bu lazımdı!” diyeceğiniz bir yazı olur. Haydi dondurma yapalım artık!Yazıyı ve dondurmaları kızım araştırdı ve kendi yaptığı dondurma çeşitlerinden tecrübesini katarak hazırladı.Ben sadece yemekle tadına bakmakla yetindim.

Dondurma yapmak için hangi malzemeler gerekir?

Dondurma temel olarak süt, kıvam verici madde ve şekerle yapılır. Dondurmanın türüne göre değişmek üzere, kıvam verici madde olarak nişasta, nişasta ve yumurta sarısı ya da sahlep kullanırız. Kıvam verici kullanmadan sadece süt kremasını şekerle çırparak (krem şanti) yapılan dondurmalar da vardır. Dondurmaya kuruyemiş, taze meyve de dahil olmak üzere akla gelen, damak tadına uyan herşey konulabilir.

Dondurma nasıl yapılır?

Dondurma iki yöntemle yapılır. İlki pişirilerek, ikincisi de pişirilmeden sadece çırparak (daha önce de söylediğim gibi süt kremasından krem şanti elde ederek). Pişirilen dondurmalar da çeşitlidir. Meşhur Roma ve Maraş dondurmaları hep pişirilerek yapılır. İkisinin de tarifini yazının devamında vereceğim.

İyi dondurma yapmanın püf noktaları nelerdir?

İyi dondurma yapmanın püf noktası süt seçimi ve soğutma aşamasıdır. Yoksa yapımı oldukça kolaydır. İyi dondurma yağlı sağma sütten olur. Eski usül dondurma üreten ve iyi dondurma yapan dondurmacılar bu iş için keçi sütünü kullanır ve önerirler. Maraş dondurmasının sırlarından biri de bu süttür. Maalesef bu sütü bulmak bizler için çok zor. Biz sağma süt bulabiliyorsak çok şanslıyız. Bulamıyorsak da pastörüze sütten iyi dondurma yapmak için süt kremasını mutlaka ama mutlaka kullanmamız gerek. Bildiğiniz gibi süt kremasını hemen hemen bütün marketlerde bulabiliyoruz.

Hazır dondurmaların ev yapımı dondurmalardan farkı nedir?

Hazır dondurmaların pek çoğunun ev dondurmalarından farkı krem şantiyle yapılan dondurmalar gibi pişirilmeden üretilmesi ve içlerinde bulunan katkı maddeleridir. Kıvam ve tat için bizim evde kullandığımız bildik maddeleri kullanmazlar. Bunun yerine pek çok bisküvi ve abur cubur paketilerinin üzerinde görmeye alıştığımız ve anlamlarını pek çoğumuzun bilmediği katkı maddeleri kullanırlar. Ancak içinde gerçek süt ya da meyve suyu bulunmayan dondurmalar teorik olarak dondurma mıdır, bunu gerçekten bilmiyorum. Eski usül dondurma üretenlerin yöntemlerinin ise geleneğe sadık olduğunu sanıyorum.

Ev dondurmasının bir diğer farkı da yoğurma ve dondurma aşamasıdır. İyi bir soğutucu ve azimli kollar(ya da dondurma makinesi) olmazsa dondurmamız hafif buz kristalli olabilir. Kristalleşme olmasın diyorsanız, dondurmayı yapan kişinin güce veya kolları güçlü bir gönüllüye ihtiyacı olacaktır.

Dondurma nasıl servis edilir?

Dondurmanın nevine ve kişinin zevkine göre değişir bu. Maraş dondurması çok katı olması dolayısı ile genelde keserek servis edilir. Roma dondurması diye tabir edilen nişastalı ya da yumurtalı dondurmalar da dondurma kaşığıyla top şekli vererek servis edilir. Ülkemizde genel teamül üzerine çikolata sos dökmek ve fındık fıstığa bulamaktır. Benim en sevdiğim dondurma sunum şekli meyveli olanlardır. Özellikle sarı kavunu ikiye bölüp, çekirdeklerini çıkarıp, yarım kavun içine dondurmaları doldurup, üzerini antep fıstığıyla süsleyerek yapılan sunum favorimdir. Çift misafir ağırlayacak olanlara öneririm.

Bir de kup şeklinde sunumlar vardır. Kış aylarında muhallebi ve meyve püre ya da pelteleriyle yaptığımız sunumu, muhallebi yerine dondurmayla yapmak çok hoş oluyor. Örnek kup tarifi için buraya bakınız.

Son yıllarda yaygınlaşan kahve dükkanları da bize yeni sunum örnekleri sağlıyor. Kahve ve buzla yapılan bir soğuk kahve tarifini evde sade, çilekli ya da herhangi sevdiğiniz meyveli bir dondurmayla denemenizi tavsiye ederim.

Maraş dondurmasının diğerlerinden farkı nedir? Maraş dondurması nasıl yapılır?

Maraş dondurmasının diğer dondurmalardan temel farkları;

1. keçi sütünden yapılması,
2. sahlep kullanılması (Anadolu’da yetişen bir tür orkidenin soğanından elde edilir),
3. döverek soğutulmasıdır.

Keçi sütü lezzet ve yağlılık bakımından dondurmayı özel kılar. Sahlep kıvam verici olarak kullanılır ve bu sahlepin tadı da dondurmaya ayrı bir tat katar. Ayrıca sahleple hazırlanan dondurma daha sert ve macun kıvamında olur. Evde hazırlansa bile daha az buz tutar. Maraş dondurması döverek, çekerek, yoğurarak soğutulabildiğinden, kıvamı diğer tüm dondurmalara hiç benzemeyen özel bir dondurmadır. Daha önce verdiğimiz maraş dondurması tarifine buradan ulaşabilirsiniz.

Haydi örnek dondurma tariflerimize ve reçetelere geçelim…

 

FISTIKLI DONDURMA (Roma usülü, nişantalı!)

Bu tarifi malzemeleri değiştirerek her çeşide uygulayabilirsiniz. Bu yüzden ayrıntılı bir anlatım olacak, gözünüz korkmasın. Size tüm çeşitlerde kendi dondurmanızı yapabilmeniz için evvela bir reçete vereceğim.

Reçetemiz:

• 3 su bardağı sıvı (toplam 750 ml | süt ve krema; süt, krema ve meyve püresi; meyve püresi ve krema | ölçüleri zevkinize göre ayarlayarak 3 bardak sıvı kullanın)
• 1 su bardağı şeker (çok tatlı bulduğumuzdan biz bir parmak eksik şeker kullanıyoruz)
• 2 yemek kaşığı mısır nişastası
• 1 paket vanilin

kuruyemiş eklemek isterseniz:

• 1 ya da yarım su bardağı (zevke göre) çekilmiş kuruyemiş
• 1 yemek kaşığı bal

kakaolu / krokanlı yapacaksanız:

• 1 ya da yarım su bardağı (zevke göre) kakao veya krokan

Bu reçeteyle oynayarak, yumurtasız roma dondurması için kendi çeşitlerinizi oluşturabilirsiniz. Şimdi fıstıklı dondurma anlatımımıza geçelim.

Malzeme Listesi:

• 2 su bardağı yağlı süt (500 ml)
• 1 su bardağı süt kreması (250ml ; 1 ufak paket kremayı üzerine süt ekleyerek 250ml’ye tamamlayabilirsiniz)
• 1 su bardağından 1 parmak eksik şeker
  
• 2 yemek kaşığı mısır nişastası (dolu ama tepeleme değil)
• 1 paket vanilin
• 1 su bardağı ayıklanmış antep fıstığı (bol fıstıklı)
• 1 yemek kaşığı bal

Tarif:

Mısır nişastasını, vanilini ve şekeri bir tencereye koyalım. Üzerine süt kremasını ve sütü azar azar ekleyerek homojen bir karışım elde edelim. Tüm malzemenin iyice karıştığından emin olduktan sonra ocağın altını yakalım ve kısık ateşte pişirmeye başlayalım. Bir yandan rondoda fıstıkları toz haline getirelim. Üzerine bir yemek kaşığı bal katıp rondoyu tekrar çalıştıralım. Fıstık ezmesi gibi birşey elde edeceksiniz. Bu ezmeyi tenceredeki karışıma ilave edip, kısık ateşte karıştırarak dondurmayı pişirelim. Dondurma kaynamaya başlayınca bir dakika daha bekleyip ocağın altını söndürelim. Karışım ılıklaşıncaya kadar ara ara karıştırarak soğutalım. Ilık karışımı önce buzdolabımızda bir süre soğutalım. Soğuduktan sonra hava geçirmeyen bir kaba boşaltalım, ağzını sıkıca kapatıp buzluğa kaldıralım. (Soğutucunuzun ayarının yüksek olduğundan emin olun.) Bu aşamadan sonra dondurmanız biraz katılaşmaya başlayınca buzluktan çıkarıp iyice karıştıralım. Bu işlemi yaklaşık iki saatte bir tekrar edelim. Dondurma iyice sertleşene dek bu işlemi sürdürelim. (4 ya da 5 karıştırma yeterli oluyor. Karıştırma işi cidden önemli çünkü buzlanmayı önleyip, kaymak gibi bir dondurma hazırlamamızı sağlıyor. Ama “ben buzlu da severim, uğraşamayacağım” derseniz o zaman hiç karıştırmadan da dondurabilirsiniz.) Dondurma makineniz varsa, makine talimatlarına göre dondurmanızı karıştırarak soğutun. Dondurmayı hazırladıktan en az 12 saat sonra servis edebilecek duruma geleceğimizi unutmayın. Servis yapmadan 5 dakika önce dondurmayı buzluktan çıkarırsak servisimiz daha kolay olacaktır. Dondurmanızı bir hafta içinde mutlaka tüketin. Afiyet olsun.

Not: Fıstıklı dondurmaya çikolatalı herşey çok yakışacaktır. Örneğin çikolata sosu, brownie (ıslak kek), çikolatalı kup, vs… Servis önerimizdir.

 

SADE DONDURMA (Roma usulü, nişasta ve yumurta sarılı)

Yumurta sarılı dondurmaya ben en çok sade dondurmayı yakıştırıyorum. Bu dondurma diğer dondurmalara nispetle daha gevşek oluyor. Donma aşamasında karıştırma işi kolaylaşıyor böylece. Çocuklar için de daha besleyici bir dondurma çeşidi denilebilir. Lezzet olarak pasta kremalarının tadını anımsatıyor. Önceki dondurma tarifimizde olduğu gibi önce istenilen tüm çeşitler için reçetemizi yazıyorum.

Reçetemiz:

• 4 su bardağı sıvı (toplam 1000ml | süt ve krema; süt, krema ve meyve püresi; meyve püresi ve krema | ölçüleri zevkinize göre ayarlayarak 4 bardak sıvı kullanın)
• 1 su bardağı şeker
• 2 yemek kaşığı mısır nişastası
• 1 yumurta sarısı
• 1 paket vanilin

kuruyemiş eklemek isterseniz:

• 1 ya da yarım su bardağı (zevke göre) çekilmiş kuruyemiş
• 1 yemek kaşığı bal

kakaolu / krokanlı yapacaksanız:

• 1 ya da yarım su bardağı (zevke göre) kakao veya krokan

Bu reçeteyle oynayarak istediğiniz çeşit yumurtalı dondurma tarifini oluşturabilirsiniz. İyi eğlenceler. Şimdi size sade dondurma tarifimizi vermek istiyorum.

Malzeme Listesi:

• 3 su bardağı süt (750 ml)
• 1 su bardağı süt kreması (250ml ; 1 ufak paket kremayı üzerine süt ekleyerek 250ml’ye tamamlayabilirsiniz)
• 1 su bardağı şeker
• 2 yemek kaşığı mısır nişastası
• 1 yumurta sarısı
• 1 paket vanilin

Tarif:

Yumurta sarımızı tencereye alıp çırpalım. Üzerine vanilini, şekeri, süt kremasını ekleyip çırpmaya devam edelim. Mısır nişastasını kattıktan sonra sütü azar azar ekleyerek homojen bir karışım elde edelim ve ocağımızın altını yakıp, tencereyi ocağa oturtalım. Kısık ateşte, karıştırarak pişirelim. Kaynamaya başlayınca 1 dakika daha bekleyip ocağı söndürelim. Ara sıra karıştırarak oda sıcaklığına gelmesini sağlayalım. (Karıştırdığımız için, bu arada üzeri de kabuk tutmamış olacaktır.) Ilınan dondurmayı soğuyana dek buzdolabında bir süre daha bekletip, dondurucuya dayanıklı bir kaba aktaralım. (Dondurucumuzun ayarını maksimuma ayarlamayı unutmayalım.) Dondurmamızı 2 saatte bir çıkarıp karıştırarak iyice karıştıralım. Bu işlemi dondurma iyice sertleşene kadar tekrarlayalım. Dondurma makineniz varsa, talimatlarına uygun olarak karıştırarak soğutun. Dondurmayı tüketmeden önce 12 saat dondurucuda bekletmeyi unutmayalım. Servisten 5 dakika önce dondurucudan çıkaralım. Dondurmayı en fazla bir hafta içinde tüketelim. Afiyet olsun.

Bu yazılarıda okumak isterseniz tıklayınız.

Maraş usulü dondurma

Portakallı kup

Erikli kup

Çilekli  dondurma

Kara üzümlü salepli dondurma